Mars 4 milyar yıldır kara kış yaşıyor

[Ali]

Mars’tan koparak Dünya’ya gelen meteorlaarı inceleyen bilim insanları, gezegeninin son 4 milyar yıldır soğuk bir kış geçirdiğini düşünüyor. Bu bulgu Mars’ta suyun sıvı halde bulunduğuna dair kanıyı zayıflatıyor. Bilim insanları meteordaki argon gazından geçmişe dönük ısı analizi yaptı. Mars’ın son 4 milyar yılı soğuk ve donuk geçmişse, gezegende biyolojik yaşamın ilk 500 milyon yılda meydana geldiği tahmin ediliyor.

Araştırmayı yürüten California Institute of Technology doktora öğrencisi David Schuster ve Massachusetts Institute of Technology profesörü Benjamin Weiss, bulguların Mars’ta yaşam olasılığını mutlak olarak reddetmediğini belirterek, son 4 milyar yıl içinde de suyun gizli saklı küçük alanlarda sıvı halde bulunabileceğinin altını çiziyor. Ancak araştırma geniş alanlara yayılan okyanus tezlerini çürütüyor.

ARGON GAZIYLA ISI HESABI
Shuster ve Weiss, Mars’tan kopan kayalardaki argon gazını inceledi. Argon gazı maruz kaldığı ısıya göre farklı zamanlarda çürüyor. Dünya’daki kayalarda da bulunan argon gazı, potasyumun radyoaktif çürümesi sonucu oluşuyor. Gazın çürüme süreci kayanın yaşının saptanmasında kullanılıyor. Argon, kayanın ısısına göre kayanın içinde saklanıyor, kaya ne kadar soğuk olursa, içinde de o kadar argon kalıyor. Isındıkça ise argon kaçıyor.

Bir kayada bulunan argon gazının miktarından, o kayanın maruz kaldığı ısıyı tespit etmek mümkün. Schuster ve Weiss’ın ölçümleri, kayalardaki argon gazından kayaların uzun bir süredir ‘buz gibi soğuk’ olduğunu gösteriyor. Aksi takdirde argon gazı çoktan uçmuş olacaktı.

SU SADECE İLK 500 MİLYON YILDA VARDI
Bilim insanları, Mars yüzeyi ve yüzey altındaki kanalların sıvı suyun eksikliğinde nasıl açılabileceğini tartışıyor. Ancak Dr. Schuster kanalların suyun var olduğu ilk 500 milyon yıl zarfında oluşmuş olabileceğini belirtiyor. Buna göre, su yüzey altında ve ancak sınırlı bölgelerde bulunabilirdi, yine de Mars, yaşamı destekleyecek uygun koşullar açısından fakir bir gezegendi.

Bilim insanları, gezegenin tozlu ve kumsu yüzeyindeki kanalları temel alarak Mark’ın en erken çağlarına ait jeolojik tahminlerde bulunuyor. Bilim insanları, Mars’ın ilk zamanlarında bugünkünden daha sıcak ve sulak bir gezegen olduğunu düşünüyordu.

NASA’nın Mars’ta hayat izi arayan Spirit ve Opportunity araçlarından gelen son veriler gezegende geniş okyanuslar bulunduğuna dair tezi zayıflatmıştı. Ancak, araçlar Mars’ta suyun sıvı halde bulunmuş olması gerektiğini gösteren güçlü kanıtlarda elde etmişti. Bu bulgular dahi suyun genellikle küçük yer altı gölleri veya akarsuları şeklinde bulunduğunu destekliyor. Suyun sıcaklığı ise hiçbir zaman umulduğu gibi ılık veya sıcak olmamıştı. Yaşamın oluşması için suyun sıvı halde olup donma derecesine yakın soğuklukta olmaması gerekiyor.